خاویر سولانا: بایدن راهی برای بازگشت به برجام پیدا کند
به گزارش راهبردمعاصر، «خاویر سولانا»، سیاستمدار سرشناس اروپایی که قبلاً سمت‌هایی مانند دبیر کل ائتلاف ناتو، نماینده عالی سیاست امنیتی و خارجی مشترک اتحادیه اروپا و دبیرکل شورای اتحادیه اروپا را به عهده داشته در مقاله‌ای مشترک با «کارل بیلد»، نخست‌وزیر اسبق سوئد در روزنامه واشنگتن‌پست بر ضرورت بازگشت آمریکا به برجام تأکید کرده‌اند.
سولانا و بیلد در این مقاله هشدار داده‌اند چنانچه آمریکا و کشورهای غربی نتوانند برجام را به مسیر اصلی خود برگردانند تنش‌ها با تهران افزایش خواهد یافت.
نگارندگان مقاله با اشاره به تصویب طرحی در مجلس سنا درباره ایران نوشته‌اند سناتورها در این مصوبه از دولت بایدن خواسته‌اند به توافقی با ایران دست پیدا کند که در آن مسائل غیرهسته‌ای هم پوشش داده شده است. آنها چنین پیشنهادی را عاملی دانسته‌اند که تقریباً به طور قطع به شکست در حصول توافق منجر خواهد شد.
نگارندگان خاطرنشان کرده‌اند: «همزمان در تهران، اشتها برای توافق رو به کاهش است زیرا رئیس‌جمهور ابراهیم رئیسی درباره دو برابر شدن فروش نفت ایران از زمان روی کار آمدن او در آگوست گذشته، علی‌رغم تحریم‌ها فخرفروشی می‌کند.»
دو مقام سابق اروپایی در ادامه به موضوع اختلافات بر سر خروج نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های اصطلاحاً تروریستی وزارت خارجه آمریکا پرداخته‌اند و از واشنگتن و تهران خواسته‌اند اجازه ندهند این موضوع از شکل‌گیری توافقی که در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» هم زنده ماند، جلوگیری کند.
سولانا و بیلد به رویکرد محافظه‌کارانه دولت بایدن و تلاش‌های او برای آهسته پیش بردن مسیر مذاکرات با ایران به دلیل پیش رو بودن انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره در ماه نوامبر هم اشاره کرده‌اند.
آنها می‌نویسند: «عجیب است، بایدن که روی بازگشت به توافق هسته‌ای مانور داد و این وعده را مطرح کرد که "آمریکا بازگشته است" اکنون دیپلماسی‌ای را که متحدان آمریکا به شدت از آن حمایت می‌کنند به کندی پیش می‌برد. نقل مشهور این است که او با توجه به در پیش بودن انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره جانب احتیاط را در خصوص ایران رعایت می‌کند.»
آنها خاطرنشان کرده‌اند: «اما اگر بخواهیم صادقانه سخن بگوییم، تبدیل شدن به رئیس‌جمهوری که مقابل دیدگان او تلاش‌ها برای مهار کردن اقدمات هسته‌ای ایران به ثمر نشست امتیازهای بیشتری برای بایدن و دموکرات‌ها قبل از انتخابات ۲۰۲۴ به ارمغان خواهد آورد.»
در پایان این مقاله آمده است: «بایدن بایستی به طور جدی هزینه‌های انفعالش در برابر ایران را مورد بررسی قرار دهد و راهی رو به جلو پیدا کند- وگرنه ممکن است خودمان را وسط درگیری‌ای ببینیم که هیچ‌کس خواهان آن نبوده است.»
مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین از چند ماه پیش دچار وقفه شد. دولت آمریکا از زمان آغاز این مذاکرات به جای پیشنهاد دادن ابتکارهای عملی برای پیشرفت گفتوگوها بارها تلاش کرده طرف‌های مختلف را به کند کردن روند مذاکرات و ایجاد مانع بر سر راه آن متهم کند.
یکی از دلایل عدم انجام اقدامات لازم از سوی طرف‌های آمریکایی در مذاکرات وین مخالفت‌های نماینده‌های کنگره با سیاست‌های دولت بایدن در خصوص برجام بوده است. از جمله انتقادات این گروه از قانونگذاران آمریکایی این است که برجام به همه حوزه‌های اختلاف آمریکا با ایران از جمله فعالیت‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران نمی‌پردازد.
کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در ادامه عملیات‌های رسانه‌ای و روانی خود بعد از وقفه مذاکرات وین به توجیه‌های متفاوتی برای مقصرنمایی ایران به جای عمل به تعهداتشان جهت احیای برجام متوسل شده‌اند.
این کشورها ابتدا با متصل کردن موضوع مذاکرات به جنگ اوکراین ادعا کردند که روسیه مانع از پیشبرد گفتوگوها شده است. بعد از آنکه «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه در جریان سفر «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد که موضوع درخواست ضمانت مسکو برای همکاری با ایران پس از اجرای کامل برجام مانعی برای ادامه گفتوگوها نیست، کشورهای غربی به برجسته‌سازی یک موضوع ایران پرداخته و مدعی شدند درخواست تهران برای حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های اصطلاحاً تروریستی مذاکرات را به بن‌بست کشانده است./فارس